31 mei 1819 – Walt Whitman geboren

Walt Whitman was de zoon van een timmerman en de tweede van 9 kinderen. Omdat de zaken niet goed gingen werd hij als 11-jarige van school gehaald door zijn ouders om fulltime te werken zodat er genoeg eten was. Hij vond eerst werk bij een advocatenkantoor en later bij een drukkerij. In zijn schaarse vrije tijd las hij alles dat los en vast zat. Toen hij 17 jaar oud was werd hij leraar, maar na 5 jaar begon hij te werken als journalist. Hij had een scherpe pen, was eigenwijs en niet te bang om zijn bazen tegen de schenen te schoppen. Daarom werd hij steeds ontslagen en begon uiteindelijk zijn eigen krant. De mening van de elite deed hem niet zo veel: de omstandigheden van het gewone volk, de armen en de slaven telden voor hem. Hun stem moest gehoord worden. Dat deed hij niet alleen als journalist, maar ook als dichter. Destijds werden zijn gedichten nauwelijks verkocht, hij schreef niet volgens de regels (zijn gedichten bestonden uit lange en ritmische zinnen die wel of niet rijmden) en zijn onderwerpen waren controversieel (hij schreef onder andere over rottende lijken, seks en prostitutie). Maar tegenwoordig wordt hij gezien als één van de grootste Amerikaanse dichters en één van zijn bijnamen is ‘de bard van de democratie’.

Dat Whitman politiek geïnteresseerd was kreeg hij van huis uit mee. Hij was zelf vernoemd naar zijn vader, maar 3 van zijn broers heetten Andrew Jackson Whitman, George Washington Whitman en Thomas Jefferson Whitman. Belangrijke presidenten in de Amerikaanse geschiedenis. Oorspronkelijk hoorden zijn ouders bij de gegoede middenklasse, maar door slechte investeringen, economische malaise en het alcoholgebruik van zijn vader werd het gezin steeds armer. Om het tij te keren verhuisde vader Walt de familie in 1823 naar New York, waar veel immigranten waren en de economische situatie beter werd. Maar ook daar was alcohol, dus het werd geen groot succes voor senior. Daar waar zijn vader steeds pessimistischer en conservatiever werd, bleef de jonge Walt positief. Volgens junior kwam dat doordat zijn vader een echte Engelsman was waar de strakke puriteinse denkbeelden altijd op de achtergrond aanwezig waren. Zijn moeder, Louisa van Velsor was deels Welsh en deels Nederlands en de dochter van een zeeman en volgens Walt uitte haar Nederlandse achtergrond zich in een zonnige en extraverte blik op de wereld (hij is nooit buiten de VS geweest en heeft dit nooit kunnen toetsen aan de werkelijkheid).

De problemen in het gezin waren groot en naarmate de kinderen ouder werden, kwamen er nieuwe problemen bij. Zo was de jongste broer van Walt geestelijk gehandicapt en had steeds meer zorg nodig, een andere was alcoholist en getrouwd met een prostituee, één van zijn zussen was getrouwd met een kerel die haar alle hoeken van de kamer liet zien en de armoede was groot. Walt zelf is nooit getrouwd geweest en aangezien hij ook gedichten schreef over de herenliefde wordt over het algemeen aangenomen dat hij zelf op mannen viel of minimaal biseksueel was. En zijn gedichten brachten hem ook echt in de problemen. Na de publicatie van zijn eerste dichtbundel was het voor hem steeds moeilijker om werk te vinden omdat en zijn ideeën obsceen en verwerpelijk vond. Maar dat was voor Whitman zeker geen reden om dan maar in te binden.

Hij begon als 11-jarige te werken als loopjongen bij een advocatenkantoor (waar hij van zijn baas als beloning voor zijn harde werk een abonnement op de bibliotheek kreeg), maar al snel ging hij werken bij de Long Island Patriot. Daar ging letterlijk een wereld voor hem open. Niet alleen leerde hij het vak van zetter, hij mocht ook schrijven. Als 12-jarige werden zijn eerste artikelen gepubliceerd. Toen hij 15 was verscheen zijn eerste artikel met zijn naam erboven in de New York Mirror. Het was een serie interviews met mensen die zich New York nog herinnerden als ‘dorp‘ of village of dit beschreven hadden in oude brieven. Zijn ouders waren een jaar eerder verhuisd naar een dorp buiten de stad, maar Walt wilde in New York blijven en bleef als enige achter. Hij leerde als zetter naar het geschreven woord kijken (hij lette altijd op de bladspiegel) en hij leerde als journalist naar de wereld kijken. Hij leerde liever door te praten met mensen op straat dan door met de hooggeleerde heren te converseren. Als hij iets interessants tegenkwam ging hij op onderzoek uit, of in de bibliotheek, of in een museum of door uit te zoeken wie hem meer kon vertellen en daarheen te gaan. Hij zei zelf altijd: “Be curious, not judgmental”.

Toen hij 17 jaar oud was, werden meerdere drukkerijen verwoest door een enorme brand waardoor honderden mensen hun baan kwijtraakten. Whitman ging aan de slag als leraar op een éénmansschool buiten de stad, maar na 5 jaar bleef de inkt in zijn aderen kriebelen en hij ging weer aan de slag als journalist. In eerste instantie begon hij zijn eigen krant: de Long Islander, maar het werd geen succes. Na kort weer voor de klas gestaan te hebben keerde hij terug naar de stad New York om weer te schrijven. Hij schreef voor veel verschillende kranten en koos onderwerpen die anderen links lieten liggen: hij had kritiek op de manier waarop de politie met prostituees omging en protesteerde tegen de lokale bisschop die overheidsgeld gebruikte om parochiescholen te betalen. Na een paar jaar ging Whitman net buiten de stad wonen in Brooklyn (toen nog een dorp), waar hij door zijn ervaring in de stad al snel een baan als hoofdredacteur kreeg en daarmee een vast inkomen. Omdat hij nu steeds voor dezelfde krant werkte begon hij een band met zijn lezers op te bouwen. De lezers van de Brooklyn Eagle waren blanke arbeiders en Whitman vond dat hun krant voor hun belangen op moest komen. Dat was de reden dat hij zich tegen slavernij keerde: als slavernij werd ingevoerd in het noorden zou dat de banen van de blanke onderklasse in gevaar brengen en als de situatie nog verder zou verslechteren in het zuiden zouden nog meer slaven uit het zuiden vluchten en zich in het noorden vestigen met alle problemen van dien. Daarom koos hij de kant van Lincoln. Helaas was de baas van de krant pro-slavernij en de twee botsten grandioos, waarna Whitman werd ontslagen in 1848.

Vlak daarna kwam hij in de pauze van een toneelstuk J.E. McClure tegen die plannen had om een krant in New Orleans te beginnen. Aan het einde van de pauze had Whitman een nieuwe baan. Voor het eerst kwam Whitman buiten de staat New York en ja, New York was een multiculturele stad, maar de meeste immigranten (Polen, Italianen, Ieren, Britten, Duitsers) waren blank. Hoe anders was dat in New Orleans. Indianen, Creolen, slaven, Fransen, Latino’s: het was één grote smeltkroes. En hier kwam hij ook voor het eerst soldaten tegen die terugkwamen uit Mexico. Hier zag hij dat er veel meer was dan de dominante Europese cultuur van New York: hij zag een typisch Amerikaanse cultuur die naar boven borrelde uit al die verschillende culturen. Wat hij ook voor het eerst zag was een slavenmarkt. Nog jaren later hing een poster van een slavenmarkt op zijn werkkamer, als fysiek bewijs dat dit soort mensonterende veilingen voorkwamen in zijn land. In I Sing the Body Electric schreef hij:

This is not only one man–this is the father of those who shall be
fathers in their turns;
In him the start of populous states and rich republics;
Of him countless immortal lives, with countless embodiments and
enjoyments.

How do you know who shall come from the offspring of his offspring
through the centuries?
Who might you find you have come from yourself, if you could trace
back through the centuries?

Steeds meer begon hij te zien dat blank en zwart vanbinnen hetzelfde zijn en het samen moeten rooien. Zijn artikelen veranderden, zijn gedichten (die hij op dat moment nog niet had gepubliceerd) veranderden. In 1855 publiceerde hij zijn eerste editie van Leaves of Grass, nadat hij een oproep had gelezen van Ralph Emerson die schreef dat er behoefte was aan Amerikaanse dichters en schrijvers die Europa en de Europese cultuur los zouden laten. Whitman stuurde een uitgave van zijn bundel naar Emerson en die was onder de indruk. Ook Abraham Lincoln was fan van het werk van Whitman, maar over het algemeen werden zijn gedichten gezien als obsceen en immoreel. Hij schreef over de sociale problemen die hij aan had gekaart als journalist: democratie, bestuur, onderwijs, slavernij, prostitutie, immigratie, geheelonthouding, religie (hij geloofde niet dat één religie beter was dan een andere), eigenwaarde, oprechtheid, etc.. Over de unie tussen het noorden en het zuiden, terwijl die zo ver uit elkaar lagen, over het leven van de lagere klassen, over twijfel over hoop. En hij schreef niet Europees Engels, maar Amerikaans Engels, wat door de elite ook werd gezien als de taal van de onderklasse.

Het leek erop dat hij rond zou kunnen komen van zijn inkomen als dichter en schrijver, maar de Amerikaanse Burgeroorlog zorgde ervoor dat er die jaren nauwelijks nog geld was voor cultuur. Hij moest weer aan het werk, maar ondanks aanbevelingen wilde bijna niemand een schrijver aannemen die er zulke rare denkbeelden op nahield. Tijdens de oorlog ging Whitman als vrijwilliger werken in ziekenhuizen waar hij gewonde militairen verpleegde. Hij schreef over hun ervaringen in net zulke rauwe bewoordingen als zijn eerdere werk. In 1873 werd hij getroffen door een beroerte waarbij hij deels verlamd raakte. Hij werd eerst verzorgd door zijn broer en zus en later door een huurster die in ruil voor haar zorg voor Whitman geen huur hoefde te betalen. Hij leefde nog 19 jaar en tijdens die jaren werd zijn werk langzaamaan populairder. Tegen de tijd dat hij stierf werd hij gezien als één van de belangrijkste dichters van de Verenigde Staten en één van de eersten die de VS cultureel los hadden gemaakt van Europa. Zelf zei hij: “The genius of the United States is not best or most in its executives or legislatures, nor in its ambassadors or authors or colleges, or churches, or parlors, nor even in its newspapers or inventors, but always most in the common people.” En hij was voor velen de stem van het gewone volk.

Be the first to comment on "31 mei 1819 – Walt Whitman geboren"

Leave a comment

Your email address will not be published.


*